Historia (polskiego) sektora motoryzacyjnego
Historia (polskiego) sektora motoryzacyjnego

Coraz większa liczba osób zwłaszcza mężczyzn interesują się polską motoryzacją. Jest to niezwykle ciekawa sprawa zwłaszcza dla fanów motoryzacji. Od dawien dawna odkąd wynaleziono pojazdy marzeniem każdego człowieka było posiadanie pojazdu, który służyłby do przemieszczania się z punktu A do punktu B. Co prawda mało osób posiadało prawo jazdy, a posiadanie jego było nie lada osiągnięciem i tak każdy chciał mieć takie uprawnienia oraz samochód.

Pierwszymi przedsiębiorcami, którzy zajmowali się motoryzacja był znany na całym świecie Ursus, który został założony w 1893 roku. Zajmował się on początkowo produkcją traktorów. Do najbardziej znanych producentów zajmujących się dana branżą są także Centralne Warsztaty Samochodowe, które produkowały między innymi pierwsze samochody jakimi są między innymi CWS T-1, K. Rudzki i S-ka produkujący samochód Ralf-Stetysz, Lilpop, Rau i Loewenstein produkujący samochody na licencji koncernu General Motors, Państwowe Zakłady Inżynierii produkujące m. in. Polskiego Fiata 508 oraz autobusy i pojazdy ciężarowe, Towarzystwo Budowy Samochodów AS produkujące samochody AS S1 i S2, Ursus produkujący m. in. ciężarówki i autobusy Ursus A oraz kilka montowni zagranicznych marek.


W porównaniu do innych krajów Polska jednak wypadała marnie, co do produkcji samochodów. Największymi potentatami w tejże dziedzinie była Francja, Czechosłowacja (jeszcze dawnej), czy Wielka Brytania. Można powiedzieć, że wynikało to z faktu osłabienia gospodarki polskiej po pierwszej wojnie światowej jak i wojnie polsko – bolszewickiej. Polepszenie sytuacji nastąpiło w latach 30 po podpisaniu tak zwanego porozumienia z włoskim Fiatem dotyczącym produkcji na licencji w Państwowych Zakładach Inżynierii samochodów Fiat, m. in. Polskiego Fiata 5082.

W 1938 roku spółka „Lilpop, Rau i Loewenstein” podpisała umowę z amerykańskim koncertem General Motors, która dała gwarancje na wyłączność na sprzedaż i produkcja takich marek jak Opel czy Chevrolet. W kolejnych latach rząd polski zrobił ukłon w stronę osób kupujących samochody, który zezwolił na odliczanie 20% zakupionego samochodu przez człowieka. Warunkiem jednak było to, aby samochód był pojazdem krajowym. Z roku na rok powstawały coraz to nowe produkcje marek samochodów BMW i Mercedes. Agresja Niemiec i ZSRR we wrześniu 1939 roku stały się przyczyną kolejnego zatrzymania rozwoju przemysłu samochodowego w Polsce. Po II wojnie światowej wszystkie zakłady produkujące

 J. Pawlak, „Etapy rozwoju motoryzacji rolnictwa w Polsce”, Problemy Inżynierii Rolniczej 2015
 M. Mjerski, „Historia sektora motoryzacyjnego w Polsce w latach 1950–2010. Perspektywy rozwoju”, 2012

samochody przed wojną były zniszczone i rozgrabione, na co wpływ miały działania wojenne w 1939 roku, rabunkowa okupacja niemiecka, a także celowe zniszczenia i rozgrabianie zakładów przemysłowych przez Niemców po powstaniu warszawskim (większość zakładów produkujących samochody w Polsce znajdowała się w Warszawie.


Po II wojnie światowej nieprzywrócona została żadna stara produkcja. Jedynym wyjątkiem był Ursus, który powrócił do produkcji, ale tylko ciągników. Produkcja z branży motoryzacyjnej zajęły się inne zakłady takie jak między innymi:


• FSO, czyli Fabryka Samochodów Osobowych,
• FSC, czyli Fabryka Samochodów Ciężarowych,
• Zakład Samochodów Dostawczych w Nysie,
• Fabryka Samochodów Małolitrażowych,
• Fabryka Samochodów Rolniczych w Poznaniu,
• Autosan,
• Jelczańskie Zakłady Samochodowe,
• Fabryka Samochodów Ciężarowych „Star4.


Po zmianie ustroju w 1989 roku rozpoczęła się prywatyzacja zakładów produkujących samochody. W 1992 roku Fabryka Samochodów Małolitrażowych w wyniku umowy rządu Jana Olszewskiego z dnia 28 maja 1992 roku o utworzeniu spółki z przedsiębiorstwem Fiat SA, zmieniła nazwę na Fiat Auto Poland SA, a w 1994 roku w wyniku wygaśnięcia umowy licencyjnej wycofano z rynku markę Polski Fiat (126p), produkując nadal samochody pod marką Fiat. Zmieniono logo na jednolite w całym koncernie. Do dziś przejęcie FSM przez Fiata jest uważane za wrogie i kontrowersyjne.
W ostatnich latach produkcja pojazdów motoryzacyjnych zdecydowanie podwyższyła się. W ostatnich lata, czyli w roku 2010 polska motoryzacja stanowiła 11% całej produkcji przemysłowej kraju i około 4% PKB. Był to niezwykle ważny sektor, który z racji tego że zatrudnią on bardzo dużo osób co przekładało się na zwiększenie produkcji w tysiącach samochodów rocznie. Większość z tych samochodów eksportowana była do krajów Unii Europejskiej. Przynosiła ona wartość 15, 7 miliarda euro, co stanowiło 16% całego eksportu.
Można powiedzieć, że w branży motoryzacyjnej w Polsce wahał się, raz spadał raz wzrastał w kolejnych latach i liczba wyprodukowanych aut spadała. Dzięki produkcji, która uzyskała 2013 roku zajmowała 23 miejsce na liście największych producentów samochodów

3 M. Łysek, „Perspektywy przemysłu motoryzacyjnego w Europie”, 2012
4 W. Łagowska, „Kondycja przemysłu motoryzacyjnego i jego wpływ na pozostałe gałęzie gospodarki”, Marketing i Zarządzanie, Warszawa 2014

na świecie. W 2008 roku jednak powstało przedsiębiorstwo Arrinera, które produkowało samochody sportowe i było to niezwykle nowoczesne przedsiębiorstwo, gdyż nie było takiego wcześniej w Polsce. Można powiedzieć, że w 2013 roku spadał przemysł motoryzacyjny, ponieważ ogłosił bankructwo AutoSan i co to on przejęty przez dwie spółki należące do Ministerstwa Skarbu Państwa Polskiej Grupy Zbrojeniowej. Produkcja wznowiła się jednak w 2012 roku. Huta stalowa Wola przejęła Jelcza w efekcie zwiększona została produkcja ciężarówek oraz zatrudnienie się zwiększyło.
Z dwojga złego zmniejszenie produkcji nie miał aż tak negatywnych skutków, ponieważ po przyjęciu przez inną firmę rosło zatrudnienie i tak rósł eksport do krajów. W 2016 roku zaś w sektorze motoryzacyjnym działało 614 podmiotów gospodarczych, które zajmowały się danym sektorem, jakim jest motoryzacja.

Największe marki samochodów, które zostały wyprodukowane w Polsce to:
• Fiat,
• Volkswagen,
• Opel,
• Man,
• Solaris,
• Ursus,
• Volvo,
• Meleks.


Większość sektora jest jednak posiadania zagranicznych przedsiębiorstw, ponieważ duża część polskich producentów zbankrutowała i sprzedała produkcję dla zagranicznych przedsiębiorstw. Największym przedsiębiorstwem w posiadaniu polskich właścicieli jest Solaris. W 2017 roku wyprodukowano w Polsce ponad 687 samochodów, co dawało już czwartą pozycję pod względem produkcji samochodów w Europie środkowo-wschodniej po Czechach, Rosji i Słowacji.
Przed II wojną światową samochody produkowane w Polsce prezentowane były podczas Międzynarodowych Targów Poznańskich oraz Targach Wschodnich we Lwowie (oba założone w 1921 roku). Po II wojnie światowej samochody krajowe prezentowano na Międzynarodowych Targach Poznańskich, od 1992 roku na MTP ruszyły Międzynarodowe

5 P. Łuka, H. Woźniak, „Problematyka innowacji w łańcuchach dostaw (na przykładzie przemysłu motoryzacyjnego w Polsce)”, Czasopismo Logistyka, 2014
6 J. Szczepański, „Wpływ ideologii na proces podejmowania decyzji politycznych. Studium przypadku polskiej
polityki motoryzacyjnej w latach 1935-1939”, 2019

Targi Motoryzacyjne, które w 2000 roku przyjęły nazwę Poznań Motor Show i do dziś pozostają największymi targami tego typu w kraju i Europie Środkowo-Wschodniej[90][91]. W 2015 roku ruszyła pierwsza edycja Międzynarodowych Targów Motoryzacyjnych Warsaw Moto Show w Nadarzynie pod Warszawą.


Przemysł motoryzacyjny jest to duży sektor w polskiej gospodarce chyba nie znajdzie się takiego samochodu produkowanego w Europie, który nie posiadałby części z Polski. Motoryzacja to około 8% PKB i około 10% zatrudnienia, co powoduje zmniejszenie bezrobocia. Coraz więcej budowanych jest nowych zakładów produkcyjnych a także serwisów samochodowych czy sklepów z częściami nie tylko do samochodów, ale także do innych pojazdów, takich jak ciągniki rolnicze. Branża motoryzacyjna bardzo wiele znaczy w gospodarce w Polsce. Jest drugą największą gałęzią przemysłu zaraz po spożywczy, która daje największe zyski. W raporcie „Ile polskiego genów w polskim przemyśle motoryzacyjnym” przygotowaną przez Agencję Rozwoju Przemysłu ze współpracy z PKO BP oraz Instytutem Badań Rynku Konsumpcji i Koniunktur szacuje się że około 8% PKB Polski odpowiada za przemysł motoryzacyjny generuje przy tym 13% eksportu i daje zatrudnienie do 10% pracujących w polskim przemyśle.
Podsumowując należy stwierdzić że Polski przemysł motoryzacyjny miał bardzo bujne okresy. Były fazy wzrostu jak i spadku danej branży. Natomiast Polska branża motoryzacyjna jest niezwykle ważna ze względu na to jakie możliwości daje człowiekowi i jakie nowości, nowe technologie wprowadza do pojazdów, dzięki którym jeździ się lepiej. Każdy, kto interesuję się motoryzacją wie, że jest to druga najbardziej dochodowa gałąź przemysłu, która przynosi duże zyski dla państwa. co za tym idzie jest to niezwykle ważne z racji tego, że gdy państwo będzie miało większą ilość środków zgromadzonych na przykład z podatku będzie jej lepiej wykorzystywać i będzie ludziom żyło się lepiej, ponieważ będzie podnosić komfort życia.

Z racji tego, że branża miała chwilę upadku nie zawsze była na tak wysokim poziomie i niektóre firmy upadły, zbankrutowały bądź zaprzestały produkcji. Są takie firmy, które zmieniły linie produkcyjną na inną na przykład z produkcji samochodów na produkcję ciągników albo od produkcji ciągników na produkcję samochodów. Wszystko zależało od jednej najważniejszej rzeczy, czyli zbytu. Jeżeli dane przedsiębiorstwo miało zbyt na samochody, polskie samochody miało większe zapotrzebowanie i produkowali ich więcej. Wartym przypomnienia jest fakt, iż pierwszym zakładem produkcyjnym był Ursus.

do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper.pl